Mục lục
- 1 1. Nước (Thủy): Nguyên Tắc “Tiền Đường Tụ Thủy” | Phong thủy trong thiết kế sân vườn
- 2 2. Địa Hình (Sơn): Tạo Thế Huyền Vũ & Thanh Long – Bạch Hổ
- 3 3. Cây Xanh (Mộc): Ý Nghĩa Tượng Trưng và Hóa Giải Sát Khí
- 4 4. Ánh Sáng (Hỏa): Cân Bằng Âm Dương và Bảo Vệ Sinh Khí
- 5 5. Vật Liệu (Thổ & Kim): Sự Vững Chãi và Cổ Kính
Sân vườn nhà thờ họ không chỉ là không gian xanh mát mà còn là yếu tố quyết định đến sự hưng thịnh, gắn kết và phúc đức của cả một dòng tộc. Việc áp dụng các nguyên tắc phong thủy trong thiết kế sân vườn là chuẩn mực và là điều tối quan trọng, nhằm đảm bảo khuôn viên tụ hội được sinh khí, mang lại sự bình an và tài lộc.
1. Nước (Thủy): Nguyên Tắc “Tiền Đường Tụ Thủy” | Phong thủy trong thiết kế sân vườn
Trong phong thủy truyền thống, Nước (Thủy) đại diện cho tài lộc, sự lưu thông và sinh khí. Việc bố trí các yếu tố nước trong khuôn viên nhà thờ họ cần tuân thủ nghiêm ngặt các nguyên tắc:
-
Vị Trí Tụ Thủy: Nên bố trí hồ nước (như hồ cá Koi hoặc tiểu cảnh nước) ở vị trí Minh Đường (sân trước) của nhà thờ. Đây là nơi “minh đường tụ thủy”, giúp thu hút và tích tụ vượng khí.
-
Hình Dáng Hồ Nước: Hồ phải có hình dáng mềm mại, uốn lượn (hình tròn, bán nguyệt hoặc bầu dục) tượng trưng cho sự trọn vẹn, sinh sôi. Tuyệt đối tránh các hình dáng sắc nhọn, góc cạnh chĩa thẳng vào cửa nhà thờ, gây sát khí.
-
Sự Lưu Thông: Nước trong hồ phải luôn sạch sẽ, luân chuyển. Hệ thống bơm lọc và tạo thác nước chảy nhẹ nhàng giúp dòng khí được lưu thông liên tục, tránh tình trạng nước tù đọng gây uế khí.
-
Hướng Nước Chảy: Nếu có dòng thác hoặc suối nhân tạo, hướng nước chảy phải luôn hướng vào trong nhà thờ hoặc hướng vào vị trí tụ khí, mang ý nghĩa tài lộc chảy vào trong.

2. Địa Hình (Sơn): Tạo Thế Huyền Vũ & Thanh Long – Bạch Hổ
Thế đất trong phong thủy nhà thờ họ cần được bố trí theo nguyên tắc tựa sơn nghênh thủy (tựa vào núi, hướng ra sông).
-
Huyền Vũ (Sau Lưng): Phía sau nhà thờ nên có một thế đất vững chãi (có thể là một gò đất cao, một bức tường rào dày dặn hoặc hàng cây cổ thụ lớn) tạo thế tựa lưng vững chắc, mang lại sự ổn định và hỗ trợ cho gia tộc.
-
Thanh Long (Bên Trái) & Bạch Hổ (Bên Phải):
-
Thanh Long (Bên Trái): Đại diện cho dương khí, nên cao hơn một chút so với Bạch Hổ (bên phải). Có thể bố trí các loại cây lớn, rậm rạp hơn hoặc các công trình phụ có chiều cao tương đối ở phía này.
-
Bạch Hổ (Bên Phải): Đại diện cho âm khí, cần thấp hơn và yên tĩnh hơn so với Thanh Long. Nên để không gian thoáng đãng, các cây xanh thấp hoặc lối đi.
-
-
Sân Nhà Thờ: Khu vực sân trước (Minh Đường) phải bằng phẳng, thoáng đãng, không bị các vật cản (như cây quá lớn, hòn non bộ quá khổ) che chắn, tạo điều kiện cho khí dễ dàng vào cửa chính.
3. Cây Xanh (Mộc): Ý Nghĩa Tượng Trưng và Hóa Giải Sát Khí
Yếu tố Mộc (cây xanh) trong sân vườn là nhân tố cân bằng và làm mềm hóa không gian.
-
Cây Đại (Sứ): Được trồng ở sân trước vì mang ý nghĩa linh thiêng, cao quý. Tuy nhiên, cần tránh trồng quá sát cửa chính, vì tán cây quá lớn có thể che khuất ánh sáng và chắn tầm nhìn.
-
Cây Tùng La Hán: Là lựa chọn hàng đầu cho nhà thờ họ vì sự trường tồn, bền bỉ, tượng trưng cho phẩm chất cao đẹp của bậc tiền nhân. Tùng còn có khả năng trấn trạch, hóa giải sát khí rất tốt.
-
Cây Cau: Trồng hàng cau hai bên lối vào không chỉ tạo vẻ đẹp cổ kính mà còn giúp hướng khí vào nhà thờ, không che khuất kiến trúc chính.
-
Cây Không Nên Trồng: Tránh trồng những cây có tên mang ý nghĩa không may mắn (ví dụ: cây Liễu, cây Dâu) hoặc các cây có nhiều rễ phụ chằng chịt, dễ làm hỏng nền móng công trình (ví dụ: cây Đa).
4. Ánh Sáng (Hỏa): Cân Bằng Âm Dương và Bảo Vệ Sinh Khí
Ánh sáng (đại diện cho Hỏa) là yếu tố không thể thiếu để cân bằng âm dương cho khuôn viên nhà thờ, đặc biệt là vào ban đêm:
-
Ban Ngày: Đảm bảo sân vườn luôn có đủ ánh sáng tự nhiên. Thiết kế và thi công sân vườn nhà thờ phải tính toán sao cho cây xanh không che chắn quá nhiều cửa sổ và mái nhà.
-
Ban Đêm: Sử dụng hệ thống chiếu sáng hợp lý:
-
Ánh Sáng Vàng Ấm: Ưu tiên đèn ánh sáng vàng, ấm áp để tạo cảm giác trang trọng, cổ kính và tăng cường dương khí.
-
Tránh Ánh Sáng Quá Chói: Tránh đèn có cường độ ánh sáng quá mạnh, gây chói mắt và phá vỡ sự tĩnh lặng cần có của không gian tâm linh.
-
5. Vật Liệu (Thổ & Kim): Sự Vững Chãi và Cổ Kính
Các vật liệu được sử dụng trong thi công sân vườn nhà thờ cần thể hiện sự vững chãi, bền bỉ (Thổ) và cổ kính (Kim).
-
Đá và Gạch Cổ: Sử dụng đá tự nhiên, gạch Bát Tràng, hoặc các loại đá lát sân truyền thống cho lối đi và sân chính. Điều này không chỉ tạo vẻ đẹp cổ kính mà còn mang lại sự ổn định, vững vàng (tính Thổ).
-
Kim Loại: Các chi tiết bằng đồng, sắt mỹ thuật (như đỉnh đồng, lư hương, lan can…) cần được bố trí hài hòa, hợp lý, không quá rườm rà.

